Prijsplafond voor energie

Vanaf 1 januari 2024 is het prijsplafond opgeheven!
Maak daarom nu een vergelijking om te kijken of jij met een ander energiecontract goedkoper uit bent.

In 2023 was er in Nederland een prijsplafond voor energie. Deze regeling was ingegaan op 1 januari 2023 en bleef tot en met 31 december 2023 van kracht. Op deze pagina leggen we uit wat het prijsplafond was, hoe het werkte en hoe je een goede vergelijking kon maken.

Wat was het prijsplafond?

Het prijsplafond werd in de basis in twee onderdelen gesplitst:

1. Een maximum tarief per m3 gas en kWh stroom (prijsplafond).
2. Een maximum energieverbruik tot waar deze tarieven gelden (het verbruiksplafond).

De tarieven en het maximum verbruik stonden vast:

• Gas: per 1 m3 gas mocht een energieleverancier € 1,45 vragen tot een verbruik van 1200 m3 per jaar.
• Stroom: per kWh stroom mocht een energieleverancier maximaal € 0,40 vragen tot een verbruik van 2900 kWh stroom per jaar.

Vergelijking maken met het prijsplafond

Het was slim om een vergelijking te maken als je energiecontract bijna afliep, om dat jaar een goede inschatting te maken van de verwachte kosten maakten wij in onze vergelijker een indicatie van twee verschillende jaarprijzen.
Eén jaaroverzicht van de tarieven die de energieleverancier hanteerde exclusief het prijsplafond en één jaaroverzicht van de tarieven die de energieleverancier hanteerde inclusief het prijsplafond.

Let op: Onze berekeningen waren slechts een indicatie van de verwachte kosten. Controleer zelf de prijsberekening inclusief prijsplafond aan de hand van de verbruiksverdeling van de overheid. In de grafieken hierboven zag je de berekening van de overheid.

Vergelijk Energie
 

 <iframeclass="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height:550px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/63c91dfe34fbc"></iframe>

 <iframe class="localfocusvisual" frameborder="0" style="width:100%;height=550px;overflow:hidden" src="https://localfocuswidgets.net/63c91e801e418"></iframe>

Hoe werd het verbruik verdeeld over het jaar?

Het prijsplafond gold voor de meeste huishoudens niet van 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023. Het jaar 2023 werd, als het ware, in twee periodes verdeeld. De eerste periode was het moment voor je jaarafrekening en de tweede periode was het moment na je jaarafrekening.

Hoe lang deze periodes waren werd bepaald door het moment waarop jij je jaarafrekening kreeg. En dat moment werd bepaald door de startdatum van je energiecontract. Met andere woorden: een kalenderjaar liep meestal niet gelijk met een “energiecontractjaar”.

Een voorbeeld hoe 2023 verdeeld kon worden in twee periodes:
Stel, je contract was op 12 april 2022 van start gegaan, dan ontving je op 12 april 2023 je jaarafrekening. De eerste periode voor het prijsplafond was dan: 1 januari 2023 tot en met 11 april 2023. De tweede periode voor het prijsplafond begon op 12 april 2023 en eindigde op 31 december 2023.
 
Omdat het maximum verbruik van het prijsplafond over de twee periodes verdeeld moest worden, werd er een rekenmodel gehanteerd waarbij was berekend wat het gemiddelde verbruik per dag zou zijn. Het gemiddelde werd vanaf 1 januari opgeteld tot de dag van je jaarafrekening. Was je werkelijke verbruik tijdens deze periode lager dan dit gemiddelde, dan betaalde je maximaal de tarieven van het prijsplafond. Kwam je verbruik boven dit gemiddelde uit, dan betaalde je voor alles boven dit gemiddelde het tarief dat in je energiecontract stond. Vanaf het moment dat je nieuwe contractjaar inging, begon deze berekening opnieuw. De overheid hield er rekening mee dat je in de wintermaanden meer energie verbruikte dan in de zomermaanden.
 

Let op: Je energieleverancier mocht over beide periodes alleen het prijsplafondtarief in rekening brengen voor het aantal m3 gas of kWh stroom dat je volgens het rekenmodel tot die dag had mogen verbruiken.
Zat je in periode 1 onder dat verbruik? Dan nam je het “restverbruik” niet mee naar periode 2.
Zat je in periode 1 boven dat verbruik? Dan betaalde je over het “teveel” het tarief dat in je energiecontract stond.

Wat waren de gevolgen voor het prijsplafond?

Deze regeling kon als gevolg hebben dat je over het gehele kalenderjaar 2023 onder het prijsplafond bleef, maar dat je tijdens een van de twee periodes wél boven het berekende verbruik uitkwam. Op dat moment moest je dus tóch bijbetalen.
Hieronder hadden we dit in twee rekenvoorbeelden met fictieve getallen uitgewerkt.

Rekenvoorbeeld 1

Voor dit voorbeeld namen we de contractperiode die hierboven was beschreven. Je contract was op 12 april 2022 van start gegaan, je kreeg een jaarafrekening op 12 april 2023. De eerste periode was voor jou van 1 januari 2023 tot en met 11 april 2023. Je tweede periode was voor jou van 12 april 2023 tot en met 31 december 2023.

Periode 1
Volgens het model van de rijksoverheid mocht je in de eerste periode een verbruik hebben van 610m3 gas en 1250 kWh stroom.
Je daadwerkelijke verbruik in deze periode was: 580 m3 gas en 1050 kWh stroom. Je bleef dus in deze periode onder het maximum verbruik van het prijsplafond en hoefde over deze periode niks bij te betalen.

Periode 2
Volgens het model van de rijksoverheid mocht je in de tweede periode een verbruik hebben van 590 m3 gas en 1650 kWh stroom.
Je daadwerkelijke verbruik in deze periode was: 640m3 gas en 1950 kWh stroom. Je zat hier dus 50m3 gas en 300 kWh stroom boven het prijsplafond. Voor deze periode moest je dus zeer waarschijnlijk bijbetalen. Want je energieleverancier hanteerde voor de 50m3 gas en 300 kWh stroom het tarief dat in je contract stond.

In dit voorbeeld zag je dat je totaalverbruik in 2023 onder het prijsplafond bleef. Doordat het jaar in twee periodes was verdeeld en je in periode twee boven het berekende verbruik van die periode zat, moest je dus waarschijnlijk toch bijbetalen.

Rekenvoorbeeld 2

Voor dit voorbeeld namen we twee andere tijdsperiodes.
Je contract was op 29 augustus 2022 van start gegaan, je kreeg een jaarafrekening op 29 augustus 2023. De eerste periode was voor jou van 1 januari 2023 tot en met 28 augustus 2023. Je tweede periode was voor jou van 29 augustus 2023 tot en met 31 december 2023.

Periode 1
Volgens het model van de rijksoverheid mocht je in de eerste periode een verbruik hebben van 870 m3 gas en 169

Wanneer geldt het prijsplafond?

Vanaf 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023 was het prijsplafond geldig.

Tom Schlagwein

Energie Expert

Hoe werkte het prijsplafond bij stadsverwarming?

Voor huishoudens die gebruik maakten van stadsverwarming had de overheid een aparte regeling getroffen. Zij hadden vanaf 1 januari 2023 een maximumtarief van €47,39 per gigajoule warmte tot een maximum verbruik van 37 gigajoule.

Hoe werkte het prijsplafond bij blokverwarming?

De ongeveer 500.000 huishoudens met blokverwarming vielen niet onder het prijsplafond. Deze huishoudens kregen een vaste vergoeding per wooneenheid. Hierbij werd onderscheid gemaakt tussen zelfstandige wooneenheden (zoals een appartement) en onzelfstandige eenheden (zoals een studentenkamer). De hoogte van dit bedrag stond nog niet definitief vast, maar lag waarschijnlijk tussen de € 670 voor studenten en € 1600 voor zelfstandige wooneenheden. Ook was bekend gemaakt dat mensen met blokelektriciteit nog een tegemoetkoming kregen van € 380 omdat zij geen gebruik konden maken van de 2 x € 190 korting op de energierekening in november en december. Naar verwachting was de regeling halverwege februari 2023 klaar en ging dit met terugwerkende kracht in per 1 januari 2023.

Hoe werkte het prijsplafond als je een warmtepomp had?

Als jij een warmtepomp in je huis had, golden dezelfde regels als voor de huishoudens met een gas- en elektriciteitsaansluiting. Doordat het kabinet het prijsplafondtarief voor elektriciteit had verlaagd (van € 0,70 naar € 0,40) en het maximum verbruik had verhoogd (van 2400 kWh naar 2900 kWh), kwamen ze ook deze huishoudens tegemoet.

Andere vormen van compensatie voor de energierekening

Voor veel huishoudens met een lager inkomen was het, ondanks het prijsplafond, nog steeds lastig om de energierekening te betalen. Om deze reden waren er nog een aantal vormen van compensatie voor een hoge energierekening.

1. Eenmalige tegemoetkoming energie

De huishoudens met een inkomen rond het sociaal minimum kregen ook in 2023 een eenmalige energietoeslag. Dit was een bedrag van ongeveer € 1300. Gemeenten mochten zelf bepalen welke inkomensgrens ze hanteerden. De meeste gemeenten hanteerden een inkomensgrens van 120% – 140% van het sociaal minimum. Een inkomensgrens van 120% van het sociaal minimum hield in dat je als gezin een maximaal inkomen van € 2.049,70 per maand mocht hebben om in aanmerking te komen voor de compensatie. Als alleenstaande was dat bedrag € 1.434,79 per maand. Kwam je in aanmerking voor deze compensatieregeling? Dan kon je contact opnemen met de gemeente waarin je woonde, daar werd je verder geholpen. Hier kon je meer informatie vinden over deze regeling en wanneer je in aanmerking kwam.

2. Extra geld voor isolatiemaatregelen

In 2023 werd er door de overheid € 300 miljoen extra uitgetrokken om huishoudens met een lager inkomen en slecht geïsoleerde woningen te ondersteunen bij de isolatie van hun woning. De gemeente waarin je woonde bepaalde welke maatregelen werden aangeboden. Sommige gemeenten boden een gratis energiebox aan, terwijl anderen cadeaubonnen aanboden die je bij een bouwmarkt of webshop kon inwisselen voor energiebesparende producten. Als je wilde weten hoe jouw gemeente deze compensatie aanbood, kon je kijken op de website van de gemeente waarin je woonde.

3. Tijdelijk Noodfonds Energie

Op 7 februari was bekend geworden hoe het aangekondigde Tijdelijk Noodfonds Energie in werking trad. Met terugwerkende kracht betaalde dit Noodfonds een deel van de energierekening van huishoudens met een laag inkomen. In het fonds was nu 49 miljoen euro beschikbaar om lagere inkomens tegemoet te komen met hun energierekening.
Hoe kwam je in aanmerking
Er waren twee eisen waaraan je moest voldoen. De eerste was een inkomensgrens, huishoudens met een bruto-inkomen van maximaal 200% van het sociaal minimum. Dit was voor alleenstaanden een maximaal inkomen van € 2980 en voor samenwonenden een inkomen van maximaal € 3794. Als tweede moest je als huishouden een eigen energiecontract voor stroom, gas en/of stadswarmte hebben afgesloten bij een energieleverancier. De energierekening moest wel hoger dan 10 tot 13% van het gezamenlijk bruto-inkomen zijn.

Dacht je dat je in aanmerking kwam voor het Tijdelijk Noodfonds Energie? Dan kon je je hier aanmelden. Het fonds keek welk deel van het inkomen werd besteed aan energie en hoeveel ze tegemoetkwamen.

De tegemoetkoming van het Tijdelijk Noodfonds Energie in de praktijk
Het fonds maakte een tweedeling in het maximale bruto-inkomen.

• Bruto-inkomen tot 160% van het sociaal minimum:
  Je energierekening moest 10% hoger zijn dan het (gezamenlijke) bruto-inkomen. Als dit bij jou het geval was dan betaalde het fonds de rest.
  Een voorbeeld: Je was alleenstaand en je bruto-inkomen was € 2200. Dan moest je energierekening boven de € 220 zijn om in aanmerking te komen voor deze regeling, want 10% van € 2200 was € 220
• Bruto-inkomen tussen de 160% en 200% van het sociaal minimum:
  Je energierekening moest 13% hoger zijn dan het (gezamenlijke) bruto-inkomen. Als dit bij jou het geval was dan betaalde het fonds de rest.
  Een voorbeeld: Je was alleenstaand en je bruto-inkomen was € 2800. Dan moest je energierekening boven de € 364 zijn om in aanmerking te komen voor deze regeling, want 10% van € 2800 was € 364